YAZMA ESER KÜLTÜRÜ SEMPOZYUMLARI IV

OSMANLI’DA MECMUALAR: 

DİSİPLİNLERARASI YAKLAŞIMLAR VE GÜNCEL ÇALIŞMALAR 

 

Tarih: 28-30 Mayıs 2026 

Centre for the Study of Manuscript Cultures, Hamburg

ÇAĞRI METNİ

Mecmualar, çokdilli yapıları, zengin içerikleri ve derleme özellikleriyle yalnızca kodikoloji ve paleografi gibi alanlarla sınırlı kalmayıp, edebi, tarihsel ve kültürel analizler gibi farklı araştırma sahalarının da kesişim noktasında yer almaktadır. Aynı zamanda, kataloglama süreçlerinde karşılaşılan terminolojik ve yapısal farklılıklar, mecmuaların hem fiziksel nesne hem de bilgi kaynağı olarak yeniden değerlendirilmesini gerekli kılmaktadır. Bu bağlamda, mecmualar üzerine yapılan çalışmalar, Arapça, Farsça ve Türkçe eserlerin nadir veya bilinmeyen kopyalarını gün yüzüne çıkarmanın yanı sıra, daha çok bilinen kaynaklarda yer almayan ben-anlatıları ve otobiyografik kayıtlar gibi metinlere de erişim sağlamaktadır.

Yazma eser geleneğinin önemli bir parçası olan mecmualar, sadece edebi ve bilimsel üretimin kaynakları değil, aynı zamanda gündelik ve pratik bilgilerin aktarımı açısından da özgün bir değere sahiptir. Osmanlı İmparatorluğu’nun geniş coğrafyasında kullanılan, dolaşan, okunan ve saklanan bu yazma eserleri, 14. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar Osmanlı yazı, kitap ve bilgi kültürüne dair eşsiz veriler sunmaktadır. Ayrıca mecmualar, Osmanlı edebiyatı, kültürü, bilgi dünyası ve dini hayatını araştıran çalışmaların yanı sıra, Osmanlı tarihinin farklı boyutlarını ele alan araştırmalar için de birincil kaynak niteliğindedir.

Bochum Ruhr Üniversitesi ve FSM Yazma Eserler Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından, ve Hamburg Üniversitesi Centre for the Study of Manuscript Cultures işbirliğiyle düzenlenen bu sempozyum, mecmuaları merkeze alarak kodikolojik, edebi, kültürel ve tarihsel perspektiflerden yaklaşan ve/veya içerik odaklı disiplinlerarası çalışmaları bir araya getirmeyi amaçlamaktadır. Araştırma süreçlerinin farklı aşamalarındaki akademisyenleri buluşturmayı hedefleyen program, Osmanlı yazma kültürü üzerine yeni tartışma alanları açmayı ve bu sahadaki araştırmaları derinleştirmeyi hedeflemektedir. 

 

Konu Başlıkları

Mecmuaların üretim, kullanım ve dolaşımı 

Mecmua derleyicileri, sahipleri, okuyucuları ve aktörlerin kullanım pratikleri 

Mecmua türleri ve tipoloji tartışmaları 

Mecmua kavramına eleştirel yaklaşımlar 

Mecmuaların kodikolojik özellikleri 

Akademik çalışmalarda ihmal edilmiş mecmualar 

Şahsi mecmualar; not defterleri, müsveddeler 

Bir gelenek olarak mecmua okumak ve metinleşen mecmualar 

Mecmualarda çokdillilik, türde ve muhtevada çeşitlilik 

Mecmuaların ansiklopediler ve diğer türlerle ilişkisi 

Mecmualarda gündelik hayata dair bilgiler 

Tarih yazımında kaynak olarak mecmualar 

Mecmualara yönelik dijital ve yenilikçi yaklaşımlar 

Mecmuaların yazma araştırmaları için potansiyelleri 

 

Tebliğ özetlerinizi (İngilizce veya Türkçe, 600 kelimeyi veya 3.500 karakteri aşmamak kaydıyla) ve kısa biyografinizi en geç 15 Mayıs 2025 tarihine kadar Jun.-Prof. Dr. Hülya Çelik [email protected] ve Yazma Eser Sempozyumları [email protected] adreslerine gönderebilirsiniz. 

Konferans organizatörleri, katılımcıların seyahat, konaklama ve öğle yemeklerini karşılamayı veya geri ödemeyi hedeflemektedir.